Eolas d'Fhostóirí

Mar an rialtóir do ghairm na múinteoireachta tá dualgas orainn ó thaobh dlí gearáin a fhiosrú faoi mhúinteoirí atá cláraithe linn. Tá sé seo leagtha amach i gCuid 5 d’Achtanna na Comhairle Múinteoireachta, 2001-2015. 

Is féidir le duine ar bith, lena n-áirítear baill den phobal, fostóirí agus múinteoirí eile, gearán a dhéanamh faoi mhúinteoir atá cláraithe  leis an gComhairle Mhúinteoireachta ag baint úsáide as an bhfoirm gearán anseo. Chomh maith leis sin, is féidir leis an gComhairle Mhúinteoireachta í féin gearán a dhéanamh faoi mhúinteoir cláraithe.

Is féidir le múinteoirí agus baill den phobal a sheiceáil an bhfuil múinteoir cláraithe leis an gComhairle Mhúinteoireachta trí chuardach a dhéanamh ar an gClár.

Ní féidir. Le bheith in ann féachaint ar ghearáin, éilítear inár reachtaíocht nach mór dóibh a bheith curtha ar fáil i scríbhinn agus a bheith sínithe. Féach ar an bhfoirm gearán anseo. Cuirfimid é in iúl don mhúinteoir cláraithe má fhaighimid gearán fúthu. Seolfaimid chuig an múinteoir cóip den ghearán, na doiciméid uile agus aon eolas breise a fhaighimid faoin ngearán le linn phróiseas an ghearáin. San áireamh anseo beidh na doiciméid uile a thugann tú dúinn. Beidh deis ag an múinteoir freagra a thabhairt don Chomhairle Mhúinteoireachta maidir leis an ngearán.

Ní féidir linn ach féachaint ar gearáin a bhaineann le múinteoirí cláraithe.

Is féidir linn gearáin a fhiosrú faoi na nithe seo a leanas:

1. mí-iompair gairmiúil
2. drochfheidhmíocht ghairmiúil
3. ag tabhairt faoi iompar atá in aghaidh an Chód Iompair Ghairmiúil do Mhúinteoirí
4. gan a bheith ábalta teagasc a dhéanamh ó thaobh na sláinte de
5. ciontú cúirte de bharr cionta áirithe
6. mura gcomhlíontar nó má sháraítear foráil d'Achtanna na Comhairle Múinteoireachta 2001-2015, den Acht Oideachais, 1998, den Acht um Leas Oideachais, 2000, den Acht um Boird Oideachais agus Oiliúna, 2013, agus aon rialacháin, rialachta nó orduithe atá déanta faoi na hAchtanna sin
7. mura gcomhlíontar gealltanas nó mura dtugtar aghaidh ar ghníomh atá sonraithe i dtoiliú atá tughta do phainéal de Choiste Araíonachta na Comhairle ag fiosrúchán
8. clárú mícheart mar gheall ar dhearbhú nó mífhaisnéis atá bréagach nó calaoiseach.

Is féidir teacht ar chúiseanna le gearán a dhéanamh in alt 42(1) d’Achtanna na Comhairle Múinteoireachta, 2001-2015.

Chomh maith leis sin, is féidir leis an gComhairle Mhúinteoireachta í féin gearán a dhéanamh leis an gCoiste Imscrúdaithe i gcásanna áirithe a eascraíonn as na nithe seo a leanas:

1. eolas atá i nochtadh grinnfhiosrúcháin an Gharda Síochána a fuair an Chomhairle thar ceann fhostóirí na scoile nó fostóirí féideartha
2. eolas atá i bhfógra araíonachta ó thír thar lear
3. eolas a tháinig faoi bhráid na Comhairle cibé acu trí meáin nó ar bhealach eile.

Bhí dáta thosach feidhme Chuid 5 (Feidhmiúlacht chun Múineadh) na nAchtanna Comhairle Múinteoireachta 2001-2015 ar an 25 Iúil 2016. De ghnáth ní féidir linn gearáin a fhiosrú ach amháin áit ar tharla na heachtraí a ndearnadh gearán fúthu ar an nó tar éis an 25 Iúil 2016. Le haghaidh gearán maidir le heachtraí a tharla roimh an 25 Iúil 2016, ní féidir leis an gCoiste Imscrúdaithe cinneadh a dhéanamh le leanúint ar aghaidh agus an gearán a mheas agus a fhiosrúach amháin i gcásanna eisceachtúla.

a) Gurb iompar é an t-iompar a ndearnadh gearán faoi, má chruthaítear é, ina mbeadh cion coiriúil i gceist nuair a tharla sé, agus

b) Gurb é an cineál iompair é go mbeadh ábhar imní bona fide réasúnta ann go bhféadfadh an múinteoir dúshaothrú nó mí-úsáíd a dhéanamh ar leanbh nó ar dhuine soghonta go fisiciúil, go gnéasach nó go mothúchánach.

Ní mór gearán tromchúiseach a bheith i gceist leis an ngearán ionas gur féidir lenár gCoiste Imscrúdaithe é a chur ar aghaidh chuig ár gCoiste Araíonachta.

Má bhíonn imní ort go bhfuil leanaí nó daoine soghonta i mbaol díobhála, nó go bhféadfaidís a bheith i mbaol díobhála, ba chóir duit é sin a chur in iúl dóibh seo a leanas:

• an scoil, más cuí
• TUSLA , an Ghníomhaireacht um Leanaí agus an Teaghlach
• na Gardaí, más cuí.

B'fhéidir gur mian leat gearán a chur chuig an gComhairle Mhúinteoireachta freisin.

De ghnáth ní féidir a fhiosrú ach amháin má baineadh triail as (nó má tugadh chun críche) nósanna imeachta araíonachta na scoile (arna mbunú faoi alt 24 den Acht Oideachais, 1998)*. An eisceacht leis seo ná má bhíonn cúiseanna maithe agus leordhóthanacha ann. Áireofar mar chúiseanna maithe agus leordhóthanacha áit a bhfuil leanaí nó daoine fásta soghonta i mbaol díobhála, nó áit a bhféadfaidís a bheith i mbaol díobhála. Déanfaidh ár gCoiste Imscrúdaithe cinneadh an bhfuil cúiseanna maithe agus leordhóthanacha ann le tús a chur leis an imscrúdú láithreach bonn.

* In Alt 28 den Acht Oideachais 1998, éilítear ar an Aire Oideachais agus Scileanna nós imeachta gearán agus nósanna imeachta eile a bhunú do scoláirí agus do thuismitheoirí. Déantar tagairt dó i reachtaíocht na Comhairle Múinteoireachta maidir le feidhmiúlacht chun múineadh. Ach, go dtí seo, níl an t-alt seo curtha i bhfeidhm ag an Aire. Nuair a chuireann an tAire alt 28 i bhfeidhm, de ghnáth ní bheimid in ann gearán a fhiosrú go dtí go mbaintear triail as nósanna imeachta gearán na scoile (arna bhunú faoi alt 28 den Acht Oideachais 1998). An eisceacht air seo ná má chinneann an Coiste Imscrúdaithe go bhfuil cúiseanna maithe agus leordhóthanacha ann le fiosrú a dhéanamh_.

D'fhéadfadh. Is féidir linn breathnú ar ghearáin a bhaineann le hábhair ar leith a bhaineann le hiompar lasmuigh de thréimhse gairme an mhúinteora chláraithe ar nós ciontuithe le haghaidh cionta áirithe, agus áit a bhfuil an t-iompar chomh tromchúiseach sin go dtarraingeofaí míchlú ar an ngairm.

Is féidir. D'fhéadfadh gearán a rinneadh faoi mhúinteoir cláraithe a bheith bainteach le gníomhaíochta ghairmiúil ar bith a bhaineann leis an scoil, nó le haon ghníomhaíocht nó ról ar thug sé/sí faoi mar mhúinteoir cláraithe.

Is féidir. Is féidir linn gearáin a fhiosrú faoi eachtraí áirithe a tharla lasmuigh d'Éirinn ar chúiseanna lena n-áirítear mí-iompar gairmiúil, drochfheidhmíocht ghairmiúil agus ciontuithe de bharr cionta áirithe.

Ní féidir linn:

1. gearáin a fhiosrú faoi dhuine ar bith nach múinteoir cláraithe é nó í
2. cúiteamh a íóc leat nó cuidiú leat éileamh a dhéanamh le haghaidh cúitimh
3. iarraidh ar an scoil nó ar fhostóir an mhúinteora do ghearán a fhiosrú
4. iarraidh ar fhostóir an mhúinteora labhairt leis an múinteoir
5. iallach a chur ar an múinteoir leithscéal a ghabháil leat
6. comhairle dlí nó ghairmiúil a chur ort nó oonadaíocht dlí nó ghairmiúil a dhéanamh duit
7. iallach a chur ar mhúínteoir rud éigin a dhéanamh duit
8. aon saincheisteanna atá agat le scoil nó le heagraíocht a réiteach
9. féachaint ar do ghearáin sula mbaintear triail as (nó sula dtugtar chun críche) nósanna imeachta araíonachta na scoile (arna mbunú faoi alt 24 den Acht Oideachais, 1998) ach amháin má chreideann an Coiste imscrúdaithe go bhfuil cúiseanna maithe agus leordhóthanacha ann.

Rinneadh rialacháin faoi alt 37 d'Achtanna na Comhairle Múinteoireachta 2001-2015 a dhréachtú agus tá siad  a dtabhairt chun críche faoi láthair. Sna rialacháin seo leagtar amach an t-eolas atá le cur ar fáil ag fostóirí i gcásanna ina mbristear nó ina n-éiríonn múinteoir as a p(h)ost agus a bhaineann le gearán a rinneadh faoi mhúinteoir cláraithe. Nuair a thaobhaíonn an tAire Oideachais agus Scileanna leis na rialacháin seo, beidh dualgas ort ó thaobh dlí de mar fhostóir a chur in iúl dúinn:

 nuair a éiríonn múinteoir cláraithe as mar thosadh ar ghearán nó i ndáil le gearán faoi nó fúithi agus/ nó mar thoradh nó i ndáil le nósanna imeachta araíonachta; nó

nuair a bhristear múinteoir cláraithe as a p(h)ost.

A luaithe is a thaobhaíonn an tAire leis na rialacháin, tabharfar an chuid faoi na Caighdeáin Ghairmiúla de www.teachingcouncil.ie suas chun dáta leis an eolas cuí d’fhostóirí.

Tabhair faoi deara le do thoil nach bhfuil na rialacháin seo i bhfeidhm go fóill.

Má bhíonn ábhair imní agat faoi oiriúnacht múinteora chun teagasc a dhéanamh, ba chóir duit é sin a chur in iúl dúinn. Is féidir leat atreorú a dhéanamh am ar bith má bhíonn imní ort faoi mhúinteoir, fiú má fhanann an múinteoir fostaithe. Más rud é go bhfuil tú díreach ag cur in iúl dúinn faoi ábhair imní atá agat maidir le múinteoir agus nach mian leat gearán foirmiúil a dhéanamh, d'fhéadfadh an Chomhairle Mhúinteoireachta í féin gearán foirmiúil a dhéanamh leis an gCoiste Imscrúdaithe. Is é is dóichí go mbeidh d'ionchur de dhíth le linn phróiseas an ghearáin agus an fhiosrúcháin.

Ach, de ghnáth ní féidir linn gearán a fhiosrú ach amháin má baineadh triail as (nó má tugadh chun críche) nósanna imeachta araíonachta na scoile (arna mbunú faoi Alt 24 den Acht Oideachais, 1998). An eisceacht leis seo ná má bhíonn cúiseanna maithe agus leordhóthanacha ann.

Áireofar mar chúiseanna maithe agus leordhóthanach áit a bhfuil leanaí nó daoine fásta soghonta i mbaol díobhála, nó áit a bhféadfaidís a bheith i mbaol díobhála. Déanfaidh ár gCoiste Imscrúdaithe cinneadh an bhfuil cúiseanna maithe agus leordhóthanacha ann le tús a chur leis an imscrúdú láithreach bonn.

Ní féidir linn gearán a fhiosrú ach amháin má dhéanann duine gearán foirmiúil. Más mian leat gearán foirmiúil a dhéanamh is féidir leat é a dhéanamh trínár bhfoirm gearán (Béarla) a íoslódáil agus a chomhlánú anseo. Más rud é go bhfuil tú díreach ag cur in iúl dúinn maidir leis na hábhair imní atá agat faoi mhúinteoir agus nach mian leat gearán forimiúil a dhéanamh, d'fhéadfadh an Chomhairle Mhúinteoireachta í féin gearán foirmiúil a dhéanamh leis an gCoiste Imscrúdaithe. Is é is dóichí ná go mbeidh d'ionchur de dhíth le linn phróiseas ghearáin agus an fhiosrúcháin.

Cuirfimid é in iúl don mhúinteoir agus seolfaimid cóip den ghearán chuige nó chuici, na doiciméid uile iniata leis agus aon eolas breise a fhaighimid faoin ngearán le linn phróiseas an ghearáin. Áireofar leis seo na doiciméid uile a thugann tú dúinn. Beidh an deis ag an múinteoir freagra a thabhairt maidir leis an ngearán i scríbhinn chuig an gComhairle Mhúinteoireachta.

• Achoimre de léargas ginearálta ar phróiseas an ghearáin .

Nuair a fhaighimid gearán, téann sé chuig Stiúrthóir na Comhairle Múinteoireachta ar dtús agus chuig an bhfoireann chuí. Déanfaidh an Stiúrthóir athbhreithniú ar an ngearán agus is féidir leis/léi na nithe seo a leanas a dhéanamh:

1. an gearán a dhiúltú mura bhfuil sé i scríbhinn, sínithe, agus in éineacht leis na doiciméid agus leis an eolas ábhartha
2. an gearán a dhiúltú freisin má cheapann an Stiúrthóir gur gearán neamhthábhachtach nó míréasúnta atá ann, nó ceann a rinneadh go mímhacánta nó trí mhí-úsáid a bhaint as an bpróiseas, nó
3. do ghearán a chur ar aghaidh chuig an gCoiste Imscrúdaithe, a bhreathnóidh isteach i do ghearán.

Má dhiúltaíonn an Stiúrthóir an gearán, is féidir leat achomharc a dhéanamh ar chinneadh an Stiúrthóra chuig an gCoiste Imscrúdaithe.

Conas a dhéanann an Coiste Imscrúdaithe an ghearán a fhiosrú?

Seolfaidh an Coiste Imscrúdaithe cóipeanna den ghearán agus na doiciméid uile a fhaigheann sé a bhaineann leis an ngearán chuig an múinteoir. B’fhéidir go n-iarrfaidh an coiste ar an múinteoir freagra a thabhairt ar an ngearán i scríbhinn.

B’fhéidir go n-iarrfaidh an Coiste Imscrúdaithe ar an ngearánach (an duine a rinne an gearán) níos mó eolais a sheoladh isteach, nó b’fhéidir go n-iarrfaidh sé ar an múinteoir nó ar an scoil nó aon duine eile iomchuí eolas a sheoladh isteach.

B’fhéidir go lorgóidh an Coiste Imscrúdaithe sainchomhairle nó cuidiú freisin.

Má thugtar le fios sa ghearán nach mbeadh an múinteoir ábalta múineadh ó thaobh na sláinte de, b’fhéidir go n-iarrfaidh an Coiste Imscrúdaithe ar an múinteoir tabhairt faoi scrúdú dochtúra.

Is féidir leat tuilleadh eolais a fháil faoi ról na scoile le linn gearán a fhiosrú i gcuid Eolas Breise thíos.

 An mbeadh aon chúiseanna ann nach ndéanfadh an Coiste Imscrúdaithe an gearán a fhiosrú?

Ní dhéanfaidh an Coiste Imscrúdaithe an gearán a fhiosrú más rud é:

1. nach bhfuil an múinteoir cláraithe leis an gComhairle Mhúinteoireachta;
2. go gcreideann an Coiste Imscrúdaithe nach mbaineann an gearán le feidhmiúlacht an mhúinteora chun múineadh;
3. nár baineadh triail as  (nó nár tugadh chun críche) nósanna imeachta araíonachta na scoile (arna mbunú faoi Alt 24 den Acht Oideachais, 1998) ach amháin má bhíonn cúiseanna maithe agus leordhóthanacha ann;
4. gur tharla na nithe a bhfuiltear ag déanamh gearáin fúthu roimh an 25 Iúil 2016. Sna cásanna seo, d'fhéadfadh an Coiste Imscrúdaithe an gearán a fhiosrú i gcúinsí áirithe mar atá leaghta amch sa chuid faoin Eolas Ginearálta i gcuid 1 den leabhrán seo.

Má dhéanann an Coiste Imscrúdaithe cinneadh nach bhfuil gá le haon ghníomh eile a dhéanamh, tá deireadh le próiseas an ghearáin. Ní féidir achomharc a dhéanamh maidir le cinneadh an Choiste Imscrúdaithe.

Cad a tharlaíonn tar éis don Choiste Imscrúdaithe an gearán a fhiosrú?

D’fhéadfadh an Coiste Imscrúdaithe ceachtar den dá rud seo a leanas a dhéanamh:

• an gearán ar fad nó cuid de a chur ar aghaidh chuig an gCoiste Araíonachta le haghaidh fiosrúcháin;

nó

• cinneadh a dhéanamh nach bhfuil gá le haon ghníomh eile a dhéanamh.

Má dhéanann an Coiste Imscrúdaithe cinneadh nach bhfuil gá le haon ghníomh eile a dhéanamh, tá deireadh le próiseas an ghearáin. Ní féidir achomharc a dhéanamh maidir le cinneadh an Choiste Imscrúdaithe. Ní mór gearán tromchúiseach a bheith i gceist leis an ngearán ionas gur féidir lenár gCoiste Imscrúdaithe é a chur ar aghaidh chuig ár gCoiste Araíonachta.

Cé chomh fada agus a ghlacfaidh sé ar an gComhairle Mhúinteoireachta an gearán a fhiosrú?

Beidh gach gearán éagsúil ach tá sé mar aidhm againn go mbeadh cinneadh déanta ag an gCoiste Imscrúdaithe laistigh de idir sé mhí agus naoi mí ón dáta a fhaighimid gearán. Má chinneann an Coiste an gearán a chur ar aghaidh chuig an gCoiste Araíonachta le haghaidh fiosrúcháin, tá sé mar aidhm againn an fiosrúchán a bheith ann laistigh de shé mhí de dháta an atreoraithe seo.

D’fhéadfadh cúiseanna a bheith ann nach mbeadh smacht againn orthu agus d’fhéadfadh moill a bheith leis na gearáin a imscrúdú dá bharr. Mar shampla, d’fhéadfadh gearán a bheith mar ábhar imscrúdaithe An Gharda Síochána, agus d’fhéadfadh an Coiste Imscrúdaithe cinneadh a dhéanamh a imscrúdú féin a stopadh go dtí go dtagann imscrúdú an Gharda Síochána chun críche agus b’fhéidir go mbeadh roinnt mhaith ama i gceist leis seo.

Céard atá i gceist le fiosrúchán?

Is éisteacht ó bhéal os comhair phainéal den Choiste Araíonachta a bheidh i gceist le fiosrúchán de ghnáth. Beidh sé cosúil go maith le héisteacht os comhair cúirte nó binse fiosrúcháin. Tugann finnéithe fianaise faoi mhionn.

An dtionólfar an éisteacht ó bhéal go poiblí nó go príobháideach?

Bíonn éisteachtaí ar siúl go poiblí mura n-iarrfaidh an múinteoir, nó finné a bhféadfadh go nochtfaí nithe pearsanta faoi nó fúithi, ar an bpainéal an éisteacht nó cuid den éisteacht a thionól go príobháideach, agus go bhfuil an painéal sásta go mba iomchuí déanamh amhlaidh. Más éisteacht phoiblí a thionóltar, féadfaidh an painéal céannacht an mhúinteora, nó céannacht daoine eile a bheidh i gceist, a choinneáil faoi rún.

Féadfaidh an múinteoir is ábhar don fhiosrúchán a iarraidh go ndéanfar an fiosrúchán trí scrúdú a dhéanamh ar na doiciméid ábhartha agus ar na haighneachtaí i scríbhinn, in ionad éisteacht ó bhéal. Rud eile, ar iarratas ó mhúinteoir cláraithe nó le toil mhúinteora chláraithe, féadfaidh painéal an Choiste Araíonachta a iarraidh ar an múinteoir toiliú leis an bhfiosrúchán a dhéanamh trí scrúdú a dhéanamh ar na doiciméid ábhartha agus ar na haighneachtaí i scríbhinn.

Fiosrúchán a sheoltar trí scrúdú a dhéanamh ar na doiciméid ábhartha agus ar na haighneachtaí scríofa, is go príobháideach a sheoltar é gan aon pháirtithe i láthair. Is iad painéal an Choiste Araíonachta a chinnfidh an cur chuige is feiliúnaí. Is éisteacht ó bhéal is coitianta, go háirithe más rud é go bhfuil easaontas ann faoi na fíricí nó má tá ceist fúthu.

Má thionóltar éisteacht ó bhéal, cén ról a bhíonn ag an scoil nó ag an bhfostóir?

Féadfaimid a iarraidh ar ionadaí ón scoil fianaise a thabhairt mar fhinné. Le haghaidh breis eolais i ndáil le ról finné, agus an méid a bhféadfaí a bheith ag súil leis ag éisteacht, féach ár leabhrán Eolas d’Fhinnéithe le do thoil.

Cén chaoi a n-ullmhaítear don éisteacht?

Is é Stiúrthóir na Comhairle Múinteoireachta a bheidh freagrach as an bhfianaise a ullmhú agus a chur i láthair an phainéil ag an éisteacht. Ceanglaítear ar an Stiúrthóir an gearán a chruthú ag an éisteacht. Beidh aturnaetha ag cuidiú leis an Stiúrthóir de ghnáth. Baileoidh an Stiúrthóir agus na haturnaetha fianaise amhail tuairiscí, comhfhreagras agus ráitis i scríbhinn ó fhinnéithe.

Is é painéal an Choiste Araíonachta a bheidh ag breithniú an ghearáin a chinnfidh an bhfuil an gearán cruthaithe agus na forais (mar shampla, mí-iompar gairmiúil, drochfheidhmíocht ghairmiúil, a bheith neamhfheidhmiúil ó thaobh sláinte de chun múineadh, agus mar sin de). Caithfear gearáin a chruthú thar amhras réasúnach ag fiosrú de ghnáth.

Cá mbeidh an éisteacht ó bhéal ar siúl?

Tionóltar formhór na n-éisteachtaí in oifigí na Comhairle Múinteoireachta, i mBloc A, Campas Gnó Mhaigh Nuad, Maigh Nuad, Co. Chill Dara. Tionóltar éisteachtaí in áiteanna eile corruair. Scríobhfaimid chuig na daoine ábhartha roimh an éisteacht agus tabharfaimid ionad agus dáta na héisteachta dóibh agus an t-am le bheith i láthair.

Cé a bheidh i láthair i seomra na héisteachta?

Beidh painéal an Choiste Araíonachta, ann – idir triúr agus cúigear, atá ina mbaill den Choiste Araíonachta. Gníomhóidh duine den phainéal mar Chathaoirleach.

An Measúnóir Dlí – abhcóide a shuífidh leis an bpainéal agus a chuirfidh comhairle orthu maidir le saincheisteanna dlí nó nósanna imeachta. Ní hé an Measúnóir Dlí a chinneann an bhfuil an gearán cruthaithe. Sin gnó don phainéal amháin.

Ionadaithe dlíthiúla an Stiúrthóra – orthu siúd bheadh aturnaetha nó abhcóidí chun an cás a chur i láthair thar ceann an Stiúrthóra, b’fhéidir.

Foireann na Comhairle Múinteoireachta – baill foirne ábhartha ón gComhairle Mhúinteoireachta ina measc.

An múinteoir cláraithe

Ionadaithe an mhúinteora – ionadaithe dlíthiúla nó ceardchumainn nó eile a fhéadfaidh gníomhú nó labhairt thar ceann an mhúinteora. Cuirfidh siad seasamh an mhúinteora i láthair an phainéil agus ceisteoidh siad na finnéithe maidir lena bhfianaise. I gcás múinteoir nach bhfuil ionadaithe aige/aici, féadfaidh an múinteoir a c(h)ás féin a chosaint.

An luathscríbhneoir – an té a thaifeadann an fhianaise uile a thugtar ag an éisteacht.

Daoine ón bpobal – i gcás éisteacht phoiblí, d’fhéadfadh daoine ón bpobal a bheith i láthair lena n-áirítear iriseoirí a bheadh ag breathnú imeachtaí agus ag éisteacht leo.  Is i gcúl an tseomra éisteachta a shuíonn siad de ghnáth.

Conas a chuirtear isteach ar chlárú múinteora de bharr gearáin?

De ghnáth, ní athraíonn clárú an mhúinteora nuair a fhaighimid gearán. Ach, d’fhéadfadh sé athrú má chruthaítear an gearán ag fiosrúchán.

Mar sin féin, tabhair faoi deara na nithe seo a leanas:

Más gá, is féidir linn iarraidh ar an Ard-Chúirt clárú an mhúinteora a chur ar fionraí faoi Alt 47 d’Achtanna na Comhairle Mhúinteoireachta, 2001-2015 ar feadh tréimhse ama. De ghnáth tharlódh sé seo go dtí go bhfuilimid críochnaithe ag fiosrú an ghearáin.

Is féidir linn an t-iarratas seo d’Alt 47 a dhéanamh má cheapaimid gur ar mhaithe leis an bpobal é seo a dhéanamh. Is annamh a dhéantar na hiarratais seo agus ní tharlaíonn siad de ghnáth ach amháin má bhíonn cúis imní mhór ann ó thaobh shábháilteacht an phobail. Má fhaighimid ordú Ard-Chúirte, cuirfimid in iúl duit é láithreach. Ag brath ar théarmaí an ordaithe b’fhéidir go mbeidh ar an múinteoir stopadh ag obair go hiomlán ar bhealach ar leith nó i ról ar leith ar feadh tréimhse ama sonraithe. Cuirfidh an Ard-Chúirt in aon ordú treoir cibé an leanfar ar aghaidh agus an múinteoir a íoc nuair atá an t-ordú i bhfeidhm.

Cad a d’fhéadfadh tarlú don mhúinteoir?

Is é Painéal an Choiste Araíonachta a reáchtálann an fiosrú a dhéanfaidh an cinneadh cibé an gcruthaítear an gearán.

Má chruthaítear an gearán, beidh ar an bpainéal cinneadh a dhéanamh ar chóir smachtbhanna a chur i bhfeidhm. D’fhéadfadh an painéal cinneadh a dhéanamh:

a) comhairle, rabhadh nó cáineadh a thabhairt don mhúinteoir;

b) coinníollacha a chur ar chlárú an mhúinteora;

c) an múinteoir a chur ar fionraí ón gclár ar feadh tréimhse ama sonraithe (suas le dhá bhliain);

(Is é a bheadh i gceist leis seo nach mbeadh an múinteoir in ann teagasc a dhéanamh i bpost atá maoinithe ag an Roinn Oideachais agus Scileanna don tréimhse atá sé nó sí ar fionraí ón gclár.)

d) an múinteoir a bhaint den chlár agus gan ligean dó nó di iarratas a dhéanamh le bheith achurtha ar an gclár ar feadh tréimhse ama sonraithe.

(Mar mhúinteoir nach bhfuil cláraithe, ní bheadh an múinteoir in ann teagasc a dhéanamh i bpost atá maoinithe ag an Roinn Oideachais agus Scileanna.)

An féidir le múinteoir achomharc a dhéanamh ar an gcinneadh?

Má chinneann an painéal ceann amháin de na smachtbhannaí ó b) go d) thuas a leagan ar mhúinteoir, is féidir leis an múinteoir achomharc a dhéanamh ar an gcinneadh chuig an Ard-Chúirt laistigh de 21 lá ó cuireadh an cinneadh in iúl dó nó di. Bíonn na hachomhairc chuig an Ard-Chúirt ar siúl go poiblí.

Mura ndéanann an múinteoir achomharc, ní mór dúinn iarratas a dhéanamh chuig an Ard-Chúirt le deimhniú a fháil maidir leis an gcinneadh.

Cén comhairle a chuireann an Chomhairle Mhúinteoireachta ar mhúinteoir nuair a fhaightear gearán?

Cuirimid comhairle ar an múinteoir comhairle dlí a fháil nó a cuidiú a fháil ó chomhghleacaí, ionadaí ceardchumainn nó ionadaí eile.

Ní féidir linn comhairle a chur ar an múinteoir maidir leis an ngearán agus ní íocfaimid cúiteamh leis an múinteoir ar chostas aon ionadaíochta. Baineann an t-ábhar seo leis an múinteoir.

An bhfuil ionchur na scoile de dhíth le linn phróiseas an ghearáin agus an fhiosrúcháin?

B'fhéidir go n-iarrafaimid ar an scoil eolas a sholáthar nó doiciméid a chur ar fáil, ina mbeadh aon chomhaid araíonachta atá á gcoimeád i gceist. Chomh maith leis sin, b'fhéidir go mbeadh ionadaí ón scoil ag teastáil uainn le freastal ar an éisteacht le fianaise a thabhairt.

Más gá, is féidir linn toghairm soláthair a eisiúint chun iallach a chur le doiciméid a sholáthar agus toghairm finné a eisiúint le hiallach a chur ar ionadaí ón scoil le freastal ar an éisteacht agus fianaise a thabhairt.

An gcoinneofar mé ar an eolas faoin ghearán?

Cuirfimid in iúl duit é faoi ghearán a luaithe agus is féidir má chreidimid go bhfuil ábhar imní réasúnta ann go bhfuil leanaí nó daoine soghonta i mbaol díobhála, nó go bhféadfaidís a bheith i mbaol díobhála.

B'fhéidir go lorgóidh an Coiste Imscrúdaithe breithniú maidir leis an ngearán, cuirfear cóíp de chinneadh an Choiste Imscrúdaithe ar fáil duit.

Má chinneann an Coiste Imscrúdaithe an gearán a chur ar aghaidh chuig an gCoiste Araíonachta le haghaidh fiosrúcháin, cuirfimid in iúl duit faoi thoradh an fhiosrúcháin nuair atá sé críochnaithe.

B'fhéidir go ndéanfaidh an múinteoir cinneadh tú a chur ar an eolas faoi ghearán. Is faoin múinteoir é seo a dhéanamh.

Rabhadh a thabhairt – casaoid daingean a thabhairt.

Cáineadh – fíor-mhíshástacht a léiriú.

Cód Iompair – Sa Chód Iompair Ghairmiúil do Mhúinteoirí tá treoir ann do mhúinteoirí. Ar an dáta nuair a foilsíodh an t-eolas seo, is é an leagan is déanaí den Chód Iompair ná an leagan a foilsíodh i mí an Mheithimh 2012 agus rinneadh é a nuashonrú ag tús feidhme Chuid 5 d’Achtanna na Comhairle Múinteoireachta, 2001-2015.

Gearánach –  an duine a dhéanann gearán faoi mhúinteoir. Féadfaidh baill den phobal, fostóirí agus múinteoirí eile a bheith san áireamh anseo. Chomh maith leis sin, is féidir leis an gComhairle Mhúinteoireachta gearán a dhéanamh faoi mhúinteoir cláraithe.

Stiúrthóir – Príomhoifigeach Feidhmiúcháin na Comhairle Múinteoireachta.

An Coiste Araíonachta – an coiste sa Chomhairle Mhúinteoireachta óna gcuirtear le chéile an painéal a bheidh i mbun an fhiosrúcháin.

Fostóir – Bord Bainistíochta na scoile nó Príomhfheidhmeannach an Bhoird Oideachais agus Oiliúna (BOO) chuí a fhostaíonn an múinteoir atá i gceist.

Fianaise – an rud a deir finné ag éisteacht, agus na doiciméid nó taifid eile a dhéantar a scrúdú le linn na héisteachta. .

Neamhthábhachtach – Beagthábhachtach nó fánach.

Fiosrúchán –éisteacht cosúil le héisteacht os comhair cúirte nó binse, nó scrúdú ar na doiciméid agus aighneachtaí ábhartha i scríbhinn.

An Coiste Imscrúdaithe –an coiste sa Chomhairle Mhúinteoireachta a chuireann an gearán san áireamh agus a dhéanann an cinneadh ar chóir é a chur ar aghaidh chuig an gCoiste Araíonachta le haghaidh fiosrúcháin.

Measúnóir Dlí – is abhcóide é seo a bheidh ina s(h)uí leis an bpainéal agus a chuirfidh comhairle orthu maidir le saincheisteanna dlí nó nós imeachta. Ní dhéanann an Measúnóir Dlí cinneadh an bhfuil an gearán cruthaithe. Baineann sé seo leis an bpainéal amháin.

Painéal – an grúpa de thriúr go cúigear a reáchtálann an fiosrúchán agus a dhéanann an cinneadh an bhfuil an cás cruthaithe nó nach bhfuil.

Drochfheidhmíocht ghairmiúil –gan na caighdeáin inniúlachta (cibé acu an mbaineann siad le cúrsaí eolais, scileanna nó eolas agus scil, nó an dá cheann a chur i ngníomh) a chomhlíonadh a mbeifí ag súil leo ó mhúinteoirí.

Mí-iompar gairmiúil – iompar náireach nó mí-ionraic le linn thréimhse gairme an mhúinteora, nó aon ní eile seachas sin le linn thréimhse gairme an mhúinteora más rud é go bhfuil an t-iompar chomh tromchúiseach sin go bhféadfaí míchlú a tharraingt ar ghairm na múinteoireachta.

Smachtbhanna – an cineál pionóis atá an Chomhairle Mhúinteoireachta in ann a leagan ar mhúinteoir.

Luathscríbhneoir – an duine a dhéanann an fhianaise a thugtar ag an bhfiosrúchán a thaifeadadh..

Míréasúnta – gearán atá déanta ag duine nach mbeadh ag feidhmiú de mheon macánta, gan chúis leordhóthanach, agus déanta le fearg a chur ar an múinteoir a bhfuiltear ag gearán faoi nó fúithi.

Duine soghonta – duine seachas leanbh:

atá ag fulaingt ó neamhord intinne, cibé acu an é mar thoradh ar mheabhairghalar nó néaltrú, nó

• atá faoi mhíchumas intleachta, nó
• atá ag fulaingt ó mháchail fhisiceach, cibé acu an é mar thoradh ar ghortú, tinneas nó aois, nó
• atá faoi mhíchumas fisiceach de chineál nó de mhéid is cúis
  • le srian a chur le hábaltacht an duine chun é nó í féin a chosaint ó bheith gortaithe ag duine eile, nó
  • le go mbíonn cuidiú de dhíth ar dhuine dá bharr leis na gnáthghníomhaíochtaí maireachtála lena n-áirítear tú féin a ghléasadh, ag ithe, ag siúl, ag ní agus tú féin a fholcadh.